Tożsamość zaczyna się w rodzinie. O kulturze, pamięci i edukacji na IX Konferencji Regionalistycznej "Pasja. Kultura. Dziedzictwo."

W ostrowskiej Starej Elektrowni rozbrzmiał gwar rozmów i doszło do wymiany myśli. Wszystko za sprawą IX Konferencji Regionalistycznej "Pasja. Kultura. Dziedzictwo.", która odbyła się 2 kwietnia 2025. Wydarzenie, zorganizowane przez Ostrowskie Stowarzyszenie "Ludzie z Pasją" oraz Miejską Bibliotekę Publiczną im. Marii Dąbrowskiej w Ostrowi Mazowieckiej, stało się przestrzenią do refleksji nad lokalnym dziedzictwem i promocji najnowszego, jubileuszowego 10. numeru "Rocznika Ostrowskiego".

Wspólnota zbudowana wokół pasji

W konferencji uczestniczyło ponad 100 osób - przedstawicieli instytucji kultury, nauki, władz samorządowych, szkół i organizacji społecznych. Wśród partnerów wydarzenia znalazły się: Muzeum Dom Rodziny Pileckich, Starostwo Powiatowe w Ostrowi Mazowieckiej oraz Urząd Miasta Ostrów Mazowiecka.

Uroczystego otwarcia konferencji dokonali Michał Rutkowski, prezes Ostrowskiego Stowarzyszenia "LzP", oraz Jolanta Andruszkiewicz, dyrektorka MBP w Ostrowi Mazowieckiej. Podkreślili oni znaczenie dziewięciu edycji konferencji i dziesięciu wydań "Rocznika Ostrowskiego" jako cennego świadectwa troski o regionalną historię i kulturę.

Hubert Betlejewski, burmistrz Ostrowi Mazowieckiej, zwrócił uwagę na szczególną rolę Ostrowskiego Stowarzyszenia "Ludzie z Pasją", które już od piętnastu lat działa na rzecz zachowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego regionu. - Miasto będzie wspierać tę inicjatywę w ramach dostępnych środków, bo to inwestycja w tożsamość naszej społeczności - zadeklarował.

Z kolei starosta ostrowski Jerzy Bauer zaznaczył, że bez stabilnego wsparcia samorządowego nawet największy potencjał społeczny i intelektualny nie może rozwinąć pełni swoich możliwości.

Inspirujące prezentacje

W pierwszej części konferencji zaprezentowano wybrane artykuły zamieszczone w 10. numerze "Rocznika Ostrowskiego". Dr Adam Sokół przybliżył słuchaczom historię Publicznej Szkoły Podstawowej im. Marii Dąbrowskiej w Dudach - miejsca szczególnego na edukacyjnej mapie powiatu.

Paulina Bronowicz-Chojak, dyrektorka Muzeum Północno-Mazowieckiego w Łomży, opowiedziała o muzeoterapii - nowatorskiej metodzie wspierania zdrowia psychicznego i fizycznego poprzez kontakt z dziedzictwem kulturowym.

Ks. dr Dariusz Tułowiecki z UKSW poruszył temat budowania tożsamości regionalnej, wskazując na znaczenie świadomości historycznej w kształtowaniu więzi społecznych.

Turniej wiedzy i docenienie młodych pasjonatów

Ważnym elementem wydarzenia było wręczenie nagród laureatom Turnieju Wiedzy o Powstaniu Styczniowym "Zgniotą nas tyrany - powstaniem na nowo!", który zgromadził młodych pasjonatów historii z całego powiatu ostrowskiego.

W kategorii szkół podstawowych pierwsze miejsce zdobyli uczniowie Szkoły Podstawowej Nr 3 im. Janusza Korczaka w Ostrowi Mazowieckiej, a w kategorii szkół średnich - uczniowie Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Kopernika.

Nagrody wręczyli Karolina Kolbuszewska, dyrektorka Muzeum Dom Rodziny Pileckich, oraz starosta Jerzy Bauer, podkreślając rolę młodzieży w kultywowaniu pamięci o przeszłości.

Debata o tożsamości - tradycja w nowoczesnym świecie

Drugą część spotkania wypełnił panel dyskusyjny pod hasłem "Tożsamość przekazywana pokoleniom". Moderowany przez Michała Rutkowskiego, zgromadził ekspertów i praktyków działających na rzecz ochrony dziedzictwa kulturowego.

W dyskusji wzięli udział: Karolina Kolbuszewska, dr Dariusz Tułowiecki, dr Adam Sokół i Alina Wierzbicka. Zwrócono uwagę na kluczową rolę rodziny jako pierwszego środowiska wychowawczego oraz na potrzebę ciągłości i konsekwencji w przekazywaniu młodszym pokoleniom lokalnych tradycji i wartości.

Paneliści porównywali doświadczenia polskie z innymi krajami - m.in. Japonią, USA czy Kanadą - gdzie pielęgnowanie lokalnej kultury staje się siłą napędową rozwoju gospodarczego i turystyki. Dyskutowano również o potencjale nowych technologii, w tym sztucznej inteligencji, która może pomóc w "ożywianiu" lokalnych bohaterów i postaci historycznych, czyniąc przekaz dziedzictwa bardziej atrakcyjnym dla młodego pokolenia.

Dziedzictwo przyszłości

IX Konferencja Regionalistyczna zakończyła się słowami podziękowania dla wszystkich zaangażowanych w organizację oraz dla gości i uczestników. Organizatorzy z dumą podkreślali rosnącą liczbę autorów "Rocznika Ostrowskiego" oraz coraz wyższy poziom publikacji, które trafiają do rąk czytelników.

Wśród uczestników wydarzenia znaleźli się przedstawiciele władz lokalnych - powiatu, miasta Ostrów Mazowiecka, gmin: Nur, Szulborze Wielkie, Wąsewo i Wołomin, radni, przedstawiciele Narodowego Instytutu Kultury i Dziedzictwa Wsi, bibliotekarze, duchowieństwo, nauczyciele, wojskowi oraz mieszkańcy zainteresowani historią i kulturą regionu.