Mediacja zamiast wyroku. Sąd w Ostrołęce promuje polubowne rozwiązania

Z okazji Międzynarodowego Dnia Mediacji przypadającego 16 października br. oraz Tygodnia Mediacji w dniach 13-17 października 2025, Sąd Okręgowy w Ostrołęce aktywnie włącza się w promocję alternatywnych metod rozwiązywania konfliktów. Ta inicjatywa ma na celu przybliżenie społeczeństwu korzyści płynących z mediacji jako nowoczesnej i efektywnej drogi wyjścia ze sporów.

Mediacja to coraz popularniejsza metoda rozwiązywania konfliktów, stanowiąca atrakcyjną alternatywę dla często długotrwałych i stresujących procesów sądowych. Jej istotą jest umożliwienie stronom samodzielnego wypracowania porozumienia w formie ugody, która po zawarciu staje się wiążącą umową między stronami.

Kluczową rolę w tym procesie odgrywa mediator sądowy - profesjonalista posiadający specjalistyczne wykształcenie w zakresie mediacji, technik komunikacji oraz skutecznych metod rozwiązywania sporów. Mediator nie narzuca rozwiązań, lecz wspiera strony w dojściu do satysfakcjonującego obie strony kompromisu.

Jedną z największych zalet mediacji jest jej całkowita poufność. Wszystkie informacje ujawnione podczas spotkań mediacyjnych pozostają tajne i nie są przekazywane osobom trzecim, instytucjom, a nawet sądowi. Zasada pozwala stronom na otwartą rozmowę bez obaw o konsekwencje prawne wypowiedzianych słów.

Rozpoczęcie procesu mediacyjnego może nastąpić na dwa sposoby:
1. Mediacja sądowa - inicjowana przez sąd, który wydaje postanowienie kierujące sprawę do mediacji. Ta forma jest często proponowana przez sędziego, gdy dostrzega on szansę na polubowne zakończenie sporu.
2. Mediacja pozasądowa - podejmowana z inicjatywy samych stron, które decydują się na spotkanie z mediatorem jeszcze przed wszczęciem postępowania sądowego. To proaktywne podejście pozwala zaoszczędzić czas i uniknąć stresu związanego z procesem.

Mediacja to nie tylko sposób na zachowanie dobrych relacji między stronami, ale także rozwiązanie ekonomiczne. Koszty mediacji, obejmujące wynagrodzenie mediatora oraz zwrot wydatków związanych z przeprowadzeniem spotkań, są zazwyczaj znacznie niższe niż koszty postępowania sądowego. Standardowo strony dzielą się kosztami po połowie, chociaż mogą ustalić inny podział.

Dla osób znajdujących się w trudnej sytuacji materialnej przewidziano możliwość złożenia wniosku o zwolnienie od kosztów mediacji na zasadach ogólnych.

Mediacja wyróżnia się również elastycznością organizacyjną. Strony same decydują o miejscu i terminie spotkań, dostosowując je do swoich możliwości. W dobie cyfryzacji możliwe jest także przeprowadzenie mediacji zdalnej, co szczególnie ułatwia uczestnictwo osobom mieszkającym w oddaleniu lub mającym ograniczone możliwości przemieszczania się.

Warto podkreślić, że ugoda zawarta przed mediatorem, po zatwierdzeniu przez sąd, ma moc prawną równą wyrokowi sądowemu. Oznacza to, że strony uzyskują prawnie wiążące rozstrzygnięcie, wypracowane jednak samodzielnie, w atmosferze dialogu i wzajemnego zrozumienia.

- Zainteresowanych tą formą rozwiązywania konfliktów zapraszamy na stronę internetową sądu: www.ostroleka.so.gov.pl, gdzie uzyskać można szczegółowe informacje o mediacji, dane kontaktowe mediatorów i informację o pełnionych dyżurach telefonicznych - informuje sędzia Marta Truszkowska, koordynatorka ds. mediacji Sądu Okręgowego w Ostrołęce.

Zdjęcie poglądowe. Źródło: Pexels/Cottonbro Studio